zaparcia – najczęstsze objawy:
Jeśli masz problemy z wypróżnieniami i musisz posiłkować się tabletkami herbatkami to problem: zaparcia może cię dotyczyć. Sprawdź czy spełniasz poniższe kryteria.
- Mniej niż trzy wypróżnienia na tydzień
- Twarde, suche stolce
- Niepełne wypróżnienie
- Bolesne parcie
Jeśli masz wątpliwości możesz spojrzeć w klasyfikację brystolską stolca.
Kogo najczęściej dotyczy problem zaparć?
Dotychczas uważało się, że zaparcia to domena kobiet, osób po 65 roku życia, ludzi z niższym statusem społeczno-ekonomicznym i zabieganych, jednak coraz częściej zaparcia dotykają ludzi w różnym wieku, nawet dzieci.
Zaparcia – przyczyny
Aby poznać i zrozumieć przyczyny zaparć należało by sięgnąć w głąb dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Gdy pokarm trafia do żołądka zostaje trawiony za pomocą enzymów trawiennych, potem trafia do jelita cienkiego, gdzie następują końcowe procesy trawienia i wchłanianie. Ostatni etap to jelito grube, w którym zachodzi zwrotne wchłanianie wody i elektrolitów, witamin i aminokwasów, tutaj również ma miejsce formowanie kału i wtórna resorpcja wody.
Można powiedzieć, że dobra perystaltyka oparta jest o trze nogi: dietę, aktywność fizyczną i odpowiednie nawodnienie, dlatego przyczyny mają głównie źródło w tych trzech obszarach. Ale nie tylko psyche też ma swoje znaczenie.
Przyczyny zaparć związane z żywieniem:
- Dieta niskobłonnikowa
- Dieta bogata w tłuszcze nasycone ( czyli te z produktów pochodzenia zwierzęcego) i cukry proste ( np. słodycze)
- Brak regularności w spożywaniu posiłków
- Jedzenie „w biegu”
- Zbyt niska ilość spożywanej wody i płynów
- Brak aktywności fizycznej
- Nadużywanie środków przeczyszczających, wbrew pozorom te z czasem „przyzwyczają jelita do siebie i je rozleniwiają”
- Ignorowanie potrzeby wypróżniania, częste powstrzymywanie parcia powoduje zaburzenie persytaltyki
Zaparcia – leczenie
Dieta i zmiana stylu życia (m.in. aktywność fizyczne, redukcja stresu) pomagają złagodzić i zapobiec powtórnym zaparciom. Zaleca się dietę bogato resztkową, dostarczającą 25-40 g błonnika/dobę.
Źródła błonnika pokarmowego
- Produkty zbożowe:
- Pieczywo pełnoziarniste, razowe, graham
- Kasze gruboziarniste ( gryczana, jęczmienna)
- Brązowy ryż
- Pełnoziarnisty makaron
- Płatki owsiane
- Otręby pszenne, owsiane, żytnie
- Warzywa (najwięcej błonnika dostarczają warzywa surowe)
- kapustne (kapusta biała, czerwona, włoska, brukselka, kalafior, brokuł)
- strączkowe (fasola, groch, groszek, soczewica, fasolka szparagowa)
- korzeniowe (buraki, marchew, brukiew, rzepa, kalarepa)
- owoce
- owoce suszone (śliwki, figi, morele)
- drobno pestkowe (maliny, jeżyny, porzeczki, truskawki, agrest, żurawina)
- śliwki, gruszki, jabłka, kiwi
- orzechy, sezam , siemię lniane
Błonnik daje uczucie sytości, wzmaga perystaltykę jelit, zmniejsza wchłanianie cholesterolu, opóźnia wchłanianie tłuszczów i węglowodanów, zapobiega chorobom jelita grubego.
Błonnik działa jak przysłowiowa miotła w przewodzie pokarmowym, usuwając z niego resztki pokarmowe. Wiążąc wodę zwiększa również objętość stolca i uwadnia go ułatwiając jego przechodzenie przez jelita i jego wydalanie.
Woda i nawodnienie organizmu
Równie ważne jest picie odpowiedniej ilości płynów, ponieważ osoba mająca problemy z zaparciami musi wypijać 2-3 l płynów dziennie ( 8-11 szklanek). Normalnie przyjmuje się, że 1 ml wody na 1 kcal spożytej diety, jednak przy zaparciach należy tę ilość zwiększyć. Lekkie herbaty owocowe, ziołowe, woda to najlepsze źródło nawodnienia.
Aktywność fizyczna
Regularne ćwiczenia to bardzo ważny aspekt w walce z zaparciami. Dzięki ruchom pracujących przy wysiłku mięśni jelito grube będzie zmuszane do ruchu i przesuwania mas kałowych ku wyjściu.